niedziela, 13 czerwca 2010

Milejczyce-dokumentacja

Do Milejczyc dotarliśmy dzięki wspólnym przyjaciołom z siemiatyckiego Stowarzyszenia Bioregion. 
Monika Bałut, kierownik milejczyckiego Gminnego Ośrodka Kultury, mieszka tu od urodzenia i od dłuższego czasu interesuje się wielokulturową historią swojego miasteczka. 

W Milejczycach stoi pusta synagoga - do 1989 roku pełniła rolę Domu Kultury. Na milejczyckim cmentarzu znajduje się dziś tylko kilka macew, wiadomo też o tej wmurowanej w fundament poniemieckiej stajni i o innej, znalezionej po wojnie w polu i znajdującej się dziś na prywatnej posesji (właściciele ogrodu zgodzili się na wykonanie zdjęcia i udział w projekcie).

Podczas wizyty w Milejczycach spotkaliśmy się w Wójtem Gminy Milejczyce, Panem Ananiaszem Sawickim,  oraz dyrektorką Gminnego Ośrodka Upowszechniania Kultury w Nurcu, Panią  Ireną Janoszuk (Nurzec Stacja leży w promieniu paru kilometrów od Milejczyc). Na spotkanie przyszło też kilka mieszkanek Milejczyc - Pani Zinaida opowiadała o milejczyckich Żydach, których zapamiętała z dzieciństwa.

Po spotkaniu Marcin Dudek-Lewin sprawdził, gdzie znajdowały się oryginalne granice cmentarza żydowskiego i wstępnie wyznaczył miejsce, gdzie będą ustawiane odzyskane macewy. Dzięki energii Moniki Bałut wstępną chęć pomocy w programie zaoferowali księża - katolicki i prawosławny. Zgodzili się dać ogłoszenie podczas mszy i poprzeć nasze działania. 

Spotkanie w Gminnym Ośrodku Kultury




Synagoga w Milejczycach


Graffiti wykonane przez milejczyckie dzieci, podkreślające wielokulturową historię miasteczka


Milejczycki cmentarz żydowski






Macewa wmurowana w ścianę poniemieckiej stajni



Macewa w skalniaku


Odnalezione w gabinecie dentystycznym kartkówki milejczyckich uczniów - w tym uczniów pochodzenia żydowskiego. Kartkówek nigdy nie sprawdzono, były ukryte w futrynie okna.




Międzyrzec Podlaski - dokumentaja

Ochotnicza Straż Pożarna "Stołpno" jako jedna z pierwszych dołączyła do naszego programu. Międzyrzeccy strażacy od kilku lat prowadza działania edukacyjne, przywracające pamięć o tamtejszej społeczności żydowskiej - poznaliśmy się, gdy brali udział w realizowanym przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych "ę" wspólnie z Fundacją Batorego Programie "Dla Tolerancji".

W Międzyrzecu Podlaskim znajduje się ok 7-kilometrowa droga leśna, zbudowana przez Niemców z macew i cegieł ze zburzonej synagogi. Dowiedzieliśmy się również o kilkunastu macewach na prywatnej posesji - kilka lat temu jeden z mieszkańców Międzyrzeca znalazł je w polu nieopodal strzelnicy. 





                      



Łukasz Baksik dokumentuje



Warsztat powrotu macewy

28 i 29 kwietnia 2010r. spotkaliśmy się w Warszawie z przedstawicielami czterech miejscowości, które biorą udział w Programie Edukacyjnym. Opowiedzieliśmy o idei Programu i spotkaliśmy się z Janem Jagielskim z Żydowskiego Instytutu Historycznego, który mówił o tym, jakie pytania o trudności wiążą się z procesem powrotu macew na cmentarze żydowskie. Mike Urbaniak z Fundacji Uptown opowiedział o idei projektu "Macewy Codziennego Użytku". Łukasz Baksik, autor zdjęć, pokazał swoje fotografie.
Drugą część warsztatu poświęciliśmy na przyjrzenie się konkretnym miejscowościom, w których będą realizowane nasze działania - ich przedstawiciele opowiadali o żydowskiej przeszłości swoich miast i działaniach wokół pamięci, które były tam do tej pory podejmowane.
W spotkaniu wziął udział Marcin Dudek-Lewin z Komisji Rabinicznej do spraw Cmentarzy. Marcin współpracuje z nami przy tworzeniu poszczególnych instrukcji, decyduje o miejscach, w które będą odnoszone macewy, pomaga opracować sposoby, w jakie będą - zgodnie z zasadami religijnymi, umieszczane na cmentarzach i zabezpieczane. 

Marta Białek-Graczyk opowiada o "ę"

spotkanie z Janem Jagielskim

drugi dzień warsztatów - spotkanie w księgarnio-kawiarni Serenissima









środa, 9 czerwca 2010

"Macewy codziennego użytku" - przed wystawą

Fotografii powstało do tej pory kilkaset. 
Na wystawę trafi kilkadziesiąt, pozostałe zostaną opublikowane w albumie. 
Uruchomiona zostanie także strona internetowa. 
Autorem cyklu "Macewy codziennego użytku" jest Łukasz Baksik